Thoái hóa khớp háng là gì?
Thoái hóa khớp háng là một bệnh lý xảy ra do sự bào mòn khớp đồng thời kéo theo những hư tổn của xương dưới sụn ngay tại chỏm xương đùi.
Khớp háng được bao phủ bởi sụn khớp có cấu trúc trơn láng và đàn hồi, có tác dụng làm mặt phẳng đệm cho phép hai đầu xương trượt lên nhau và di chuyển dễ dàng. Trên bề mặt của khớp được bao phủ bởi một lớp màng mỏng gọi là màng hoạt dịch. Khi khớp háng khỏe mạnh, lớp màng dịch này sẽ sản xuất ra một lượng nhỏ chất lỏng để cung cấp dinh dưỡng và làm bôi trơn sụn, hỗ trợ việc di chuyển. Song song với đó, phần xương dưới sụn khỏe mạnh cũng sẽ bổ sung thêm dinh dưỡng cho sụn khớp và hỗ trợ sụn trong việc chống sốc và giảm áp lực giúp khớp háng vận động dễ dàng.
Cùng với thời gian, quá trình lão hóa tự nhiên và các tác động cơ học từ những hoạt động hàng ngày khiến cho sụn khớp và xương dưới sụn bị tổn thương. Dần dần mất đi chức năng và dẫn đến thoái hóa khớp háng.
Nguyên nhân thoái hóa khớp háng
Nguyên nhân gây nên thoái hóa khớp háng rất đa dạng.Trong đó thoái hóa nguyên phát chiếm tỉ lệ cao nhất (khoảng 50%). Thoái hóa khớp háng thứ phát bao gồm: tiền sử khớp háng bị viêm (thấp khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp do lao…), do chấn thương khớp háng, gãy cổ xương đùi, trật khớp háng (do lao động, tập luyện, chơi thể thao, già yếu lên cầu thang…), hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi điều trị không dứt điểm càng về sau, tuổi tác càng lớn càng dễ dẫn đến thoái hóa khớp háng.
Khớp háng bị viêm có thể dẫn đến thoái hóa khớp háng
Một số trường hợp thoái hóa khớp háng là do từ lúc sinh ra đã có cấu tạo bất thường ở khớp háng hoặc chi dưới (bẩm sinh). Ngoài ra, thoái hóa khớp háng là do biến chứng của các bệnh khác (đái tháo đường, gút…), bệnh khớp do bệnh ưa chảy máu, bệnh huyết sắc tố…
Triệu chứng thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng khiến người bệnh đau khớp háng,đi lại khó khăn. Do khớp háng chịu trọng lực của cơ thể nhiều nhất. Bệnh nhân thường đau vùng bẹn, sau đó lan xuống đùi, đau tăng lên khi cử động hay đứng lâu và thường đi khập khiễng. Người bệnh cảm thấy thường xuyên mỏi và tê cứng khi vận động đi bộ hoặc co duỗi khớp đùi háng.
Người bị thoái hóa khớp háng thường đau vùng bẹn
Giai đoạn tiếp theo là xuất hiện những cơn đau nhói mỗi khi vận động xoay người, gập người hoặc dạng háng. Nhưng khi nghỉ ngơi sẽ hết đau. Về sau, những cơn đau xuất hiện dồn dập vào buổi sáng khi mới thức dậy và trở nên đau mỏi hơn về chiều tối. Cơn đau cũng xuất hiện khi người bệnh đột ngột đổi tư thế từ ngồi sang đứng và đau nhiều khi đi lại. Cơn đau dần dần tăng lên ngay cả khi nghỉ ngơi và ban đêm. Đặc biệt là khi thời tiết chuyển mùa (nóng, lạnh đột ngột).
Hậu quả xấu
Thoái hóa khớp háng nếu được chẩn đoán và điều trị sớm có thể làm chậm sự phát triển của bệnh. Triệu chứng đau giảm giúp bệnh nhân vận động, trở lại cuộc sống bình thường.
Nếu phát hiện và điều trị muộn sẽ có nhiều bất lợi cho người bệnh. Nếu không điều trị gì, tình trạng đau, nhức sẽ xảy ra thường xuyên. Cứng khớp háng ngày càng tăng ngay cả khi không vận động gì. Người bệnh không thể đi lại do chỏm khớp đã biến dạng. Các gai xương bám đầy khớp, khớp mất vận động. Thêm vào đó, người bệnh có thể mất khả năng xoay người, gập người hoặc dạng háng và vùng cơ bên thoái hóa khớp háng bị teo nhỏ hẳn.
Nếu không điều trị thoái hóa khớp háng, các gai xương bám đầy khớp, mất khả năng vận động khớp
Để chẩn đoán thoái hóa khớp háng, ngoài các triệu chứng lâm sàng, cần chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT). Nếu có điều kiện nên chụp cộng hưởng (MRI).
Điều trị thoái hóa khớp háng
Điều trị theo phương pháp Tây Y
Điều trị nội khoa: Điều trị nội khoa nội khoa sớm có thể giúp người bệnh giảm được đau, cải thiện được triệu chứng lâm sàng và làm chậm lại sự tiến triển của bệnh.
Phẫu thuật: Tình trạng thoái hóa khớp háng đã ở giai đoạn nặng, người bệnh đau cả khi đang nghỉ ngơi hoặc trên phim Xquang chỏm xương đùi đã biến dạng. Lúc này bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện phẫu thuật thay khớp háng. Đây là phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất, giúp người bệnh nhanh hết đau, sớm trở lại cuộc sống sinh hoạt gần như bình thường.
Điều trị theo phương pháp Đông Y
Trong dân gian lưu truyền rất nhiều các bài thuốc chữa thoái hóa khớp háng từ lâu đời từ các cây thảo dược rất hiệu quả mà không gây tác dụng phụ và ảnh hướng đến sức khỏe như thuốc Tây.
Người bị thoái hóa khớp háng có thể áp dụng bài thuốc sau để chữa bệnh: 12g cỏ xước,12g thổ phục linh, 12g hà thủ ô, 10g lá lốt, 12g cây mắc cở, 10g sài đất, 8g thiên niên kiện, 18g sinh địa, 8g quế chi. Lấy ấm sắc thuốc, cho các vị thuốc vào ấm sắc, thêm nước rồi sắc thuốc uống hết trong ngày. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.
Phát hiện và điều trị thoái hóa khớp háng sớm giúp giảm nguy cơ tàn phế
Một số biện pháp phòng bệnh thoái hóa khớp háng
Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý là cách tốt nhất để điều trị cũng như ngăn ngừa thoái hóa khớp háng.
– Đối với người thừa cân, béo phì cần có chế độ ăn uống, tập luyện hợp lý để giảm cân, đỡ sự quá tải cho hệ xương khớp nhất là khớp gối và cột sống.
– Nếu mắc bệnh viêm, chấn thương hoặc tật bẩm sinh khớp háng, người bệnh nên tích cực điều trị càng sớm càng tốt. Sẽ giúp hạn chế thoái hóa khớp háng lúc về già.
– Chú ý trong dùng thuốc giảm đau, chống viêm trong điều trị
– Không lạm dụng thuốc có corticoide, phải nghe theo hướng dẫn của bác sĩ
– Cần điều trị các bệnh có nguy cơ ảnh hưởng đến thoái hóa khớp háng (bệnh gout).
– Hạn chế chấn thương: Tránh các chấn thương gãy cổ xương đùi, trật khớp háng
Điều trị bằng phẫu thuật khi tình trạng bệnh đã nặng lên. Điều trị nội khoa không còn hiệu quả và các bác sĩ hội chẩn, có chỉ định phẫu thuật. Có nhiều phương pháp điều trị ngoại khoa đối với khớp háng. Bác sĩ sẽ có tư vấn cụ thể để người bệnh lựa chọn. Trong đó thay khớp háng là phẫu thuật phổ biến nhất. Người bệnh nhanh hết đau, sớm trở lại cuộc sống sinh hoạt gần như bình thường.
